เปรียบเทียบพระผงสุพรรณ - 10
ได้มีผู้ถามมายังผมว่า ทำไมพระเมื่อถูกถอดพิมพ์แล้วจึงต้องมีขนาดเล็กหรือย่อมลงและพิมพ์ตื้นขึ้น ผมขออธิบายดังนี้ว่า การทำพิมพ์พระย่อมต้องนำพระด้านหน้าหรือด้านหลังที่จะพิมพ์กดลงไปในวัสดุที่จะใช้ทำแม่พิมพ์ฉะนั้นโดยทั่วไป จึงน่าจะทำให้เข้าใจได้ว่าพระจากแม่พิมพ์ตัวใหม่ควรจะมีขนาดใหญ่กว่าเดิมด้วยซ้ำ
เกี่ยวกับเรื่องนี้ผมขอเรียนให้ทราบจากประสพการณ์ที่เคยได้พบมาเมื่อมีการเปิดกรุพระตามที่ต่าง ๆ เรามักจะเห็นแม่พิมพ์พระนั้น ๆรวมอยู่ในกรุนั้นด้วย แม่พิมพ์ที่พบเป็นดินเผาที่ทำจากดินเหนียว ยุคที่ประมาณหนึ่งร้อยปีเศษใช้ทำมาจากยางพาราก็มี วัสดุเหล่านี้โดยธรรมชาติเมื่อแห้งแล้วจะมีการหดตัว นี่แหละเป็นสาเหตุให้พระที่ถูกถอดพิมพ์มีขนาดเล็กลงและตื้นขึ้น
ประมาณ 40 - 50 ปี มานี้ ใช้วัสดุที่ทันตแพทย์ใช้หล่อทำฟันปลอมมาทำพิมพ์พระ ซึ่งมีการหดตัวน้อยมาก แต่ก็ยังมีการหดตัวอยู่ ความพยายามของคนที่พยายามทำพระปลอมยังมีอยู่ โดยใช้เทคโนโลยี่ Computer ในการสร้างภาพรูปแบบและขนาดได้ แต่อีกสิ่งหนึ่งที่ computer ยังทำไม่ได้คือความลึก ฉะนั้นพระที่ผ่านขบวนการนี้จึงยังตื้น ๆเบลอ ๆ ไม่เหมือนของจริง
สาเหตุที่มีคนไขว่คว้าหาพระกรุพระเก่าบางประเภท เพราะพระเก่าได้เคยมีประสบการณ์จากผู้ใช้มาแล้วอย่างมากมายตามระยะเวลาที่ผ่านมา เหมือนเป็นการทดสอบให้ประจักษ์ในความเข้มขลังจนเป็นที่มั่นใจมาแล้ว สำหรับพระใหม่อาจต้องใช้ระยะเวลาเสริมสร้างประสบการณ์และความมั่นใจ